Expert interviews

Uit eerder onderzoek, literatuur en gesprekken hebben we de volgende aannames gedaan:

  • Online polarisatie is een reflectie van offline polarisatie.
  • Online media en algoritmes kunnen het wij-zij denken versterken en faciliteren. Maar de vraag is of zij polarisatie veroorzaken.
  • Polarisatie is een natuurlijk fenomeen, en dient als doel dat we de wereld om ons heen begrijpen, beheersbaar en daarmee het gevoel opwekken de wereld veiliger te maken voor onszelf.
  • Polarisatie is goed voor de democratie, andersdenkenden zijn essentieel om een divers en goed debat te kunnen voeren.
  • Als polarisatie ongewenst wordt is het schadelijk voor de samenleving en kan het tot conflicten leiden.
  • Om ongewenste polarisatie tegen te gaan is empathie en het innemen van andere perspectieven een goed uitgangspunt.
  • Dit vraagt om gesprekstechnieken (conversational skills) die aangeleerd kunnen worden om adequaat te reageren in een polariserende situatie.
  • Om ongewenste polarisatie tegen te gaan is het beter om je te focussen op het ‘midden’ dan op de polen.
  • Versterk het midden, verminder de druk om mee te gaan met een van beide uitgangspunten
  • Je hoeft het niet met elkaar eens te zijn en er hoeft geen compromis gesloten te worden.
  • Elkaars verhaal horen, begrijpen en respect hebben voor andersdenkenden versterkt het midden.

Met de expert interviews wilden we:

  • Aannames uit eerder onderzoek controleren
  • Meer perspectieven krijgen
  • Politiek en media als krachtenvelden toevoegen in het onderzoek

Joline Verloove werkt als projectleider, adviseur of trainer bij het team aanpak van discriminatie van Movisie. Movisie is hét landelijk kennisinstituut voor een samenhangende aanpak van sociale vraagstukken. Samen met de praktijk ontwikkelen zij kennis over wat echt goed werkt en passen ze die kennis toe. We spraken met Joline over één van haar expertises, namelijk ongewenste (online) polarisatie.

Bassima el Haïk is adviseur sociaal domein bij JSO, een organisatie die gemeenten, uitvoeringsorganisaties en het Rijk helpen bij het oplssen van van maatschappelijke en organisatievraagstukken. Grote maatschappelijke vraagstukken, worden wijkgericht aangevlogen en daarbij is participatie de kern. We vroegen Bassima om haar licht op de thematiek van polarisatie te schijnen vanuit haar expertise in het vertalen van de systeemwereld naar de leefwereld en visa versa.

Eva de Valk is senior beleidsadviseur Digitale Inclusie bij het ministerie van Binnenlandse zaken. Zij wil begrijpen hoe de samenleving verandert en is gefascineerd door de impact van technologie op de maatschappij. We spraken met Eva over online polarisatie mechanismen en welke rol de overheid en de journalistiek spelen in dit speelveld.

Domeinen

Binnen welke domeinen kunnen we polarisatie onderscheiden en welke domein hebben invloed op elkaar? 

Het publiek debat

 

School/
Educatie

 

Virtuele
werelden

 

Emancipatie
Bewegingen

 

Social Media

 

Sociaal
Domein

 

Politieke
Arena

 

Traditionele
Media

Commercieel 
Domein

Online
Communities

 

Plaats van
Religie

 

Fysiek
Domein

Actoren

Welke actoren spelen een mogelijke rol?

Dynamieken

Welke dynamieken zijn ons opgevallen en kunnen we gebruiken voor de game?

Online en Offline versterken elkaar waardoor affectieve polarisatie toeneemt

Verschillende groepen/ generaties met elkaar in contact brengen vergroot het begrip en maakt beide weerbaarder tegen (horizontale?) polarisatie

Sociaal domein als actor die staat opgesteld om “de verbinder” te zijn: tussen emancipatiebewegingen, groepen mensen, politiek en burger. Zowel horizontaal als verticaal.

Diversiteit aan stemmen, andere geluiden laten horen, draagt bij aan de balans in het systeem

Als je meedoet, heb je invloed (bij de democratie). Maar je hebt ook een rol als je niks doet (in polarisatie).

Uitdagingen van de nieuwe generatie:

  • klimaat-stress / klimaatdepressie
  • eenzaamheid
  • niet weten hoe connectie te maken met een onbekende, te praten of bellen met iemand (alienation)
  • Instant gratification

De overheid als onzichtbaar en onbereikbaar persoon, er is geen gezicht enkel de politici die in de media verschijnen. Die lopen meer risico om als zondebok of juist leider te worden gezien.