Als mensen elkaar daadwerkelijk gaan haten. (Groot risico op oorlog)Als mensen elkaar daadwerkelijk gaan haten. (Groot risico op oorlog)Er wordt onderscheid gemaakt tussen:

Gewenste polarisatie
Diversiteit in meningen en denkbeelden zijn goed voor de democratie en moeten ook bestaan. Een wereld waarin mensen hetzelfde denken is niet alleen saai, het is zelfs gevaarlijk, omdat het kritische denken onder druk komt te staan.

Ongewenste polarisatie
Polarisatie wordt ongewenst als we niet meer met elkaar kunnen praten, en het wij-zij denken een vorm aanneemt waarbij we de ander als minder of zelfs als vijand gaan beschouwen.

Horizontale polarisatie
Verscherping van tegenstellingen tussen verschillende groepen burgers in de samenleving.

Verticale polarisatie
Toenemende spanning tussen overheid en burgers.

Affectieve polarisatie
Een kloof die ontstaat door hoe we over elkaar denken.

Online polarisatie
Online uit polarisatie zich in een toename van haatzaaien. Dat gebeurt door groepen mensen die zich in een online bubbel uiten.

Politieke polarisatie
Wanneer politieke standpunten steeds verder uit elkaar komen te staan.

Feitelijke polarisatie
Als mensen elkaar daadwerkelijk gaan haten. (Groot risico op oorlog)

Jeugdprofessionals ervaren veel verticale polarisatie: jongeren wantrouwen de (lokale) overheid en zijn daarin uitgesproken. De coronaperiode heeft dit versterkt, maar er spelen meer factoren een rol, zoals toenemende armoede, de wooncrisis, klimaatcrisis en toeslagenaffaire. Professionals geven aan dat ze hierdoor bij jongeren frustratie, wanhoop, somberheid en gebrek aan toekomstperspectief zien. Ook merken ze dat jongeren zich niet gehoord voelen.”

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat er weinig tot geen sprake is van horizontale polarisatie tussen jongerengroepen (wel: toenemende segregatie). Verticale polarisatie wordt wel gesignaleerd. Jongeren kijken met toenemende mate wantrouwend naar de overheid.